Aşkın Zamanı, Mekanı ve Karakteristiği Var Mıdır? “Tarihin Silinmez Aşkları”, Mehmet İnanç Turan’ın, tanınmış yazar, sanatçı, düş...
“Tarihin Silinmez Aşkları”, Mehmet İnanç Turan’ın, tanınmış yazar, sanatçı, düşünürlerin ve adamı hayatlarından sunduğu örnekler, kendi aforizmaları ve kavramına kattığı bakış açısı gerçekten bir solukta okunan öykü tadında ancak gerçekliğinde bir kitap. Herkesin aşk hakkında söyleyecek şeyleri vardır. Ve herkes, olmuştur. aşık döneminde/ olmaz denir. Doğrudur. Fransız oyuncusu Simone Signore’nin söyleşisinde okumuştum korumaz, aşktan bizi “Yaşlılık yaşlılıktan korur” Belki de betimlemelerinden biri bu. Aşk deyince ilk akla gelen yürek çarpıntısı olarak düşünülse de iki göğsün arasında boşluktaki yakın biraz mideye hissidir bence aşkın ilk habercisi… Aşk sözcüğüyle yine hemen akla gelen Leyla/Mecnun Arzu/ Romeo/Jülyet…. efsane aşkların hepsinde insanın iki aşık nokta, ortak birbirlerine olan tutkuları gerçekleşmeyen kavuşma duygularıdır. Aslında, aşklar yaşanır ve sadece aşkı yaşayan iki kişinin anıları kalır anlatmalık. . Bir zaman sonra silinir, unutulur. Başka bir aşkın başlangıcı, eski aşkın gerçekten ölümüdür. İnsan yüreğinde/beyninde, tek çok daha fazlasına yer vardır…Ve her yeni aşk, yavaşlamış, teklemeye başlamış yürek atışlarının yeniden ritm zaman içinde temposunu neden olur, bir anlamda şarj eder yüreği ve beyni. Kitaptaki ünlülerin başlangıç, gelişme ve sonuç bölümleriyle aynı anda ve bir solukta okuyunca, bir daha inandım, insan yüreğinin ne denli ne çok aşkın yürekte büyük olduğuna ve (beyinde mi demek gerek bulduğuna. Mehmet İnanç Turan’ın kitabı, bilim diktatör, politikacı, tanıdığımız kişilerin aşk sunduğu kesitlerle aşkın aşıkların duygularını önümüze seriyor. Roman okurken meraklanırız ya, bu aşkın sonu acaba ne olacak diye. Kitap, tarihteki çeşitli ünlü kişilerin aşk karşısındaki naif ve çocuksu, kaba saba, entrikacı, yalancı yanlarını ve cinselliğin hemen her aşktaki gücünü bir kez daha, ama bu defa tarihi kanıtlarla gösteriyor. Kaynakçada görülen elliyi yaptığı derlemelerle, tarihsel tadında roman aşklarını sonlarıyla birlikte sunuyor Turan Anlatım sırasında sadece kişilerin aşk hayatlarını değil, aşk hakkında çeşitli felsefi yaklaşımları ve söylemleri de anımsıyoruz, hatta birçoğunu okuyoruz. Kitapta, sanat, yazın ve siyaset alanlarındaki yapıtlarıyla tanınan yaşadıkları aşklarla ortaya konulan tanımlarıyla birlikte, yazarın betimleyen aforizmalarını okumak keyifli. Örneğin: “Sevgi ne denli büyükse kederi de o denli büyük olacaktır” diyor Spinoza, Bacon’a göre; “Hem aşık, hem akıllı olmak olanaksızdır” Goethe, “Sevilenin kusurlarını hoş görmeyen sevmiyor demektir.” düşüncesinde. O.Wilde’a göre, “Sevmek, kendini aşmasıdır” Sigmund Freud, “ Özlem duymak, sevgiliyle hep birlikte olmak istemek, rüyalarında bile O’nu görmek, aşkın en büyük göstergesidir.” derken, yazar, aforizması ile ballandırıyor bu söylemi: “Özlem duygusunu içermeyen aşk, aşk değildir.” Ve yazarın bayıldığım benliklerin karışmasıdır;sen ve ben birbirinin içinde erimiş gözükür” silinmez tarihteki Turan’ın incelerken aşkı sınıflandırması da ilgi çekici. “Erotik aşk” örneğin, utanmayan aşk” olarak tanımlanıyor. Olağan aşk”’ın, “Duygularını dile getirirken cömert, cinselliğini açıklarken olduğuna dokunurken, rastlantısal “Yıldırım aşk” aşkın hallerinden anlatılmakta. Yazarın diğer bir aşk sınıflandırması ise, kendisini sözlerle göstermeyen aşk”, kısaca, “eksik aşk” adıyla kategoriye girmiş. Öykü tadında, ancak biyografik gerçekliği bozmadan anlatılan tarihteki aşklar, her aşkın her halinin de aşkta, ancak, dozlarının aşkı biçimlendirdiğine ilişkin de yaşanmış kanıtlar. Paul Eluard- Gala- Dali üçgeni Aşkın ve özgürlüğün şairi olarak tanınan ve cinsel sevgiye de önem verdiğini bildiğimiz Paul Eluard, Gala’ya aşkının sadece erotik olup olmadığını sınamak ve kadınla cinsellik yaşamak için, “Duyduğum tüm heyecanların, yalnızca senden, senin aşkından, dahası acılarından sevinçlerinden, kaynaklanmadığını öğrenmek için, artık bir kez daha yanılmamak için de deneyeceğim bunu” söylemini eyleme dönüştürmüş, ancak diğer kadınlarda bulamamıştır. Buna karşın, başka erkeklerle de rahatlıkla cinsel birliktelik kuran ve kaybetmekten çok karşı, Gala’ya korktuğu tarafından böylesine kolay uyarıldığın için ne şanslısın. …Sana tapıyorum” nedeniyle, aşkının sadece söylenebilir mi? 25 yaşında ancak daha önce hiçbir kadınla yaşındaki 34 Dali’nin yatmamış duyduğu aşkın yıllarca erotizmle beslendiği bilindiği halde, 53 yıllık bir olarak tanımlanması “erotik aşk” yalnızca mümkün mü? Kitapta, Gala ve Dali’nin yanı sıra, şaşıracağınız, hayallere dalacağınız, belki kızıp, belki de öyküneceğiniz bazıları: Aşka aşık bir yazar Goethe Charlotte Von Stein aşkı, Mayakovski/Lili Brik/ Elsa Aragon, Asker Napoleon Bonapart’ın Josephıne’e duyduğu kıskançlık dolu aşk, George Sand /Alfred Musset/Chopen/Liszt/Maria sarmal aşkları, 30 Claudel’in Camille hastanesinde geçirmesine Auguste Rodin aşkı, Lou Andreas Salome / Frıedrıch Nıetzsche /Raıner Maria Rılke Cinselliği sevmeyen bir aşık: Virginia Woolf Kafka/Milena’nın mektuplarla yaşayan aşkı Frida/Diego/Troçki Stefan Zweig Sayısız aşklar yaşayan Bertold Brecht’in iki kadınla yaşadığı kararsız aşkı, Kaldırım serçesi Edit Piaf’ın nevrotik aşkları, Kendini sevilemez olarak şeyini vererek dizginsiz seven, Helene’in sevememe duygusu olan filozof Althusser ile tamamlanan nevrotik aşkı. Yukarıda bir kısmı sayılan tarihin silinmez aşk öyküsü, her bir mürekkepli duygularımızla birlikte davranışlarının da tartılmasına olanak sağlıyor. Mehmet İnanç Turan, iyi bir araştırmacı olarak, kaynakçada görülen bir dolu kitabı okuduktan yerimize bizim konusunu oluşturan ünlü aşkları bir cımbız hassasiyetiyle tarihin sayfalarından çekip çıkarmakla kalmayarak, aşkların nedenleri ölüm ve yeşerdiği yorumlarını içeren küçük aforizmalarıyla da kitaba ayrı bir keyif katmış. Kitabın tadını alanları Mehmet Turan’ın aşkı yine çeşitli felsefe boyutunda kitaplarından alıntılarla incelediği romanı “ Felsefi Aşk” isimli kitabı bekliyor. Üstelik yazar, bu kitabında incelemekle yetinmeyerek, akımları hakkında verilen bilgiler, de ilgili ile farklılıkları ve okumadan doyurucu bilgi okurunu. Bence, her iki kitap birlikte alınmalı ve arayı açmadan arka arkaya okunmalı. Mehmet İnanç Turan, Tarihin Silinmez Mürekkepli Aşkları, Kalkedon Yayınları, 2010
Yorumlar